Salvador Dali'nin İlahi Komedya için hazırladığı baskılar önce İstanbul'da sergilendi. Şimdi ise Ankara'ra da Cermodern'de sergileniyor. Dali'nin, 1950 sonrası yaptığı bu suluboya taşbaskılar Dante'nin İlahi Komedyası'na derin bir bakış içeriyor.
 |
| İlahi Kehanet |
Cehennem bölümünde, günahları yüzünden cezalandırılan ruhlar, parçalanan bedenler, döngüsel olarak sonsuza kadar süren cezalar ve vahşi ve zorlayıcı çizimler bedensel acıya işaret ediyor. Bu gösterim, cehennemdeki ruhların çektiği acıyı anlamamızı sağlıyor. Ancak bu yazıda bu çizimler yerine cennetin huzurlu tasvirlerini paylaşacağım.
Daha sonra Dante ve Virgil'in yolculuğu Araf'ta devam ediyor. Araf, günahlarının affını bekleyen ve bunun için yakaran ruhlarla dolu, affedilen ruhlar bir meleğin kullandığı "Ruhların Kayığı" ile cennete doğru ilerliyorlar. Dante'de en sonun bu kayıkla Araf Dağı'nın tepesine, Cennet'in kapısına gidiyor ve Beatrice ile buluşuyor. Cennete girmeden önce günah çıkartıp arınan Dante, cennette azizlerle, büyük meleklerle karşılaşıyor. Umut Ormanı'ndan geçip Hz. İsa'yı görüyor. En son tanrısal ışıkta yıkanıp Cennet'ten ayrılıyor.
 |
| Karşı Koyma |
Yukarıda çok kısaca özetlediğim hikaye, Dali'nin çizimlerinde canlanıyor. Son derece sert başlayan yolculuk, Araf'ta değişmeye başlıyor. Cennet'te ise kullanılan renkler ve fırça darbeleriyle hissedilen bir yumuşaklığa ulaşıyor. Cennet bir "birlik" fikri etrafında dönüyor. Özellikle "İlahi Kehanet- Divine Forknowledge" isimli eser de bunu görebiliriz. Eser, Dante'nin biricik aşkı Beatrice'in portresi. Tablo ruhani parçaların birleşimden oluşuyor. Cennetteki tüm melekler ve ruhlar, parçadan bütüne ilerleyerek Bir'i, evrenin birliğini oluşturuyorlar. Bu "Birlik", Dante için Beatrice'in bedenin de vücut buluyor. Aynı tema "Karşı Koyma- Opposition" isimli eserde de okunabilir. Tanrısal ışığın karşısında cennetteki/evrendeki tüm ruhlar ve melekler "Bir"'e doğru ilerliyorlar. Bu eserin adı bazı kaynaklar "The Dust of Souls" olarak geçiyor.
Ankara'daki sergi 20 Mayıs'a kadar devam ediyor, İstanbul'daki sergiye Ankara'dan gelenlerin olduğunu biliyorum. Ankaralılar bu sergiyi kaçırmayacaklardır:)
